Ở Ấn Độ xưa có một người đi tu. Thời kỳ đầu, ông ta tu tốt, sống cũng rất đơn giản. Ông sống trong một hang động, không làm gì, chỉ lo tu và đi khất thực.
Từ cái hang nơi ông ở vào làng khá xa. Mỗi lần đi khất thực, ông đều xin nhiều lương thực, thực phẩm để dành trong một cái bao. Cứ khoảng một tuần ông lại rời hang xuống làng khất thực.
Cuộc sống của ông đơn giản, bình yên. Nhưng rắc rối xẩy ra bắt đầu từ mấy con chuột. Vì phát hiện có thức ăn để dành nên lũ chuột kéo đến quấy phá. Vị Đạo sĩ cảm thấy phiền toái, nên ông thấy cần một con mèo canh giữ những thứ để dành.
Vì thế, khi vào làng khất thực, Đạo sĩ xin thêm con mèo. Thức ăn chay vốn đơn giản, mèo con không chịu ăn. Đạo sĩ nghĩ cần sữa cho mèo uống. Do sống xa làng bản, lấy đâu ra sữa cho con mèo. Đạo sĩ lại nghĩ nuôi thêm một con bò lấy sữa nuôi mèo. Và khi có bò, Đạo sĩ phải bớt thời gian tu để chăn bò và vắt sữa cho mèo.
Cứ thế, thời gian trôi qua, bao nhiêu chuyện rắc rối xẩy ra. Khi bò bị bệnh, ông phải bỏ nhiều công sức chăm sóc nó. Lúc này Đạo sĩ không còn thời gian để nấu cơm. Một Phật tử có lòng cảm mộ xin đến ở nấu cơm cho Thầy. Ông đồng ý, nhưng lại nảy sinh vấn đề mới là cô Phật tử ở đâu, vì chỉ có một cái hang nhỏ?
Ông Đạo sĩ lại phải cất một căn nhà cho ni cô ở. Dần dà lại có thêm vài chú tiểu lo lắng việc trong, việc ngoài. Cuộc sống của nhà tu hành đã thay đổi. Một thời gian sau thì việc tu hành cũng chấm dứt…
Vậy là, chỉ vì mấy con chuột, do không xử lý tốt mà công quả tu hành của một người không thể thành tựu, viên mãn…
Trên thực tế, việc tu hành không dễ. Có rất nhiều yếu tố khách quan, chủ quan tác động đến quá trình này. Những ai không đủ dũng khí, kiên trì và cả trí tuệ thì khó thành tựu công quả. Chả thế mà các bậc thánh như Đức Phật, Đức Khổng Tử, chúa Giê-su, V.I. Lênin… đều khẳng định: Chiến thắng lớn nhất của một người là chiến thắng được chính bản thân mình…
Hà Nội, ngày 21/1/2020
Bùi Tâm Văn